در اين حالت ابتدا ذرات آلرژي وارد بيني مي‌شوند.

ذرات آلرژي‌زا عبارت از گروههاي گياهان، گرد و غبار، كپك‌ها و هاگ كپك‌ها و پشم حيوانات هستند. اين ذرات با آنتي‌باديهاي موجود در سلولهاي بيني موسوم به IGE واكنش نشان مي‌دهد. اين امر باعث آزاد شدن هيستامين مي‌شود. هيستامين باعث عطسه، گرفتگي بيني و آب ريزش بيني مي‌شود.

اين سلولهاي بيني مواد ديگري نيز ترشح مي‌كنند. اين مواد باعث نفوذ گروهي از سلولهاي موسوم به ائوزينوفيل به ديواره‌ بيني مي‌شود. اين سلولها طي يك دوره 6 تا 24 ساعته به ديواره بيني سفر مي‌كنند.

اين سلولها موادي آزاد مي‌كنند كه مي‌توانند چندين ساعت پس از بروز علائم اوليه به اين علائم بيافزايند.

واكنش اول «واكنش ابتدايي» ناميده مي‌شود و علايمي كه چندين ساعت بعد از واكنش ابتدايي بروز مي‌كنند، واكنش مرحله‌ آخر ناميده مي‌شوند.

براي مثال فردي كه نسبت به پشم گربه‌ها حساسيت دارد به محض برخورد با يك گربه واكنش آلرژيك فوري از خود نشان مي‌دهد. اين جلمه ابتدايي ممكن است تا زماني كه فرد با حيوان در تماس است ادامه پيدا كند. هنگامي كه فرد محيط را ترك كند، علايم فروكش مي‌كند. پس از آن حركت سلولهاي ائوزنيوفيل منجر به بروز موج ديگري از علايم مي‌شود.

علايم و نشانه‌هاي آلرژي بيني شامل ترشحات بيني به صورت مايع سفيد و آبكي، سرفه، خارش گوش، آب ريزش چشم و قرمز شدن آن، خارش بيني، خشك شدن بيني، سختي تنفس و عطسه هستند كه واكنشهاي مرحله‌ دوم نيز بسيار شبيه هستند.

در مورد افرادي كه مبتلا به آلرژي مزمن هستند علائم ديگري نيز ممكن است مشاهده شود كه عبارت از خشكي مداوم بيني، كاهش حس بويايي، سردردهاي سينوسي، معمولا در ناحيه پيشاني، چانه و بين چشمها هستند.

افرادي كه مبتلا به آلرژي مزمن هستند حتي ممكن است با محركهاي غير آلرژيك نيز علائم آنها آغاز شود. اين محرك‌ها شامل هواي خشك، هواي سرد، دود سيگار و غبار موجود در هوا هستند.

عامل اصلي بروز آلرژي‌هاي بيني همانطور كه در بالا ذكر شد واكنش ميان سلولهاي ديواره‌ بيني و ذرات آلرژي‌زاست. براي پيشگيري از بروز اين حالت بايد توجه داشت كه بسياري از ذرات آلرژي، در هوا موجود هستند، بنابراين شايد براي برخي افراد پيشگيري امر دشواري باشد.

اما اگر عامل آلرژي فرد گربه‌ها و ساير حيوانات خاص باشد خارج كردن اين حيوانات از منزل در امر پيشگيري بسيار اهميت دارد. همچنين افرادي كه از گرد و غبار موجود در فضا دچار حالت آلرژي مي‌شوند، مي‌توانند در آپارتمانهايي با سقف، كف و ديوارهاي چوبي زندگي كنند.

افراد مبتلا به آلرژي شديد بيني بايد از مجاورت با دود تنباكو و دخانيات خودداري كنند. آنتي‌هيستامين‌ها از جمله ديفن هيدرامين يا كلورفنيرامين مي‌توانند علائم بيماري را متوقف كنند.

همچنين، استفاده از افشانه‌هاي استروئيدي مانند كرومولين به توقف آزاد شدن مواد سلولهاي بيني به داخل مجراي بيني كمك مي‌كند.

اين افشانه‌ها مانع از ترشح سلولهاي بيني و در نتيجه بروز علائم اوليه مي‌شوند. تشخيص آلرژيها اغلب با يك آزمايش سابقه‌ بيماري يا آزمايش جسمي صورت مي‌گيرد.

فرد ممكن است در مورد بروز علايم پس از تماس با عوامل آلرژي‌زا مانند تماس با گربه گزارش دهد.

برخي افراد ممكن است اين علائم را در فصلهاي خاص داشته باشند.

براي افرادي كه با علائم پيش‌رو مانند خشكي بيني مواجه مي‌شوند آزمايشهاي ديگري نيز تجويز مي‌شود. آزمايش آلرژي معمولا براي تشخيص فاكتورهاي ويژه كه باعث بروز علائم به طور منحصرا در افراد مي‌شود صورت مي‌گيرد.

در خصوص تاثيرات بلندمدت اين حالت بايد خاطرنشان كرد كه اين تاثيرات اغلب در افرادي بروز مي‌كند كه در دوره‌هاي طولاني و پي در پي از بيماري آلرژي رنج مي‌برند.

بروز حالت آلرژيك در درازمدت احتمال ابتلا به آسم را تا 4 برابر افزايش مي‌دهد. افرادي كه مبتلا به آلرژي‌هاي مزمن هستند، مانند افراد حساس به گرد و غبار، نيز بيشتر در معرض علائم مزمن و بلند مدت اين بيماري قرار دارند. هم چنين ابتدا به آلرژي براي دوره‌هاي طولاني مثلا از ابتداي فصل بهار تا آخر فصل پاييز دچار علائم مزمن و بلند مدت اين بيماري مي‌شوند.

اين علائم مزمن شامل سرفه‌هاي مزمن، گرفتگي شديد و دائمي بيني، كاهش ضمانت موكوس ( مايع مخاطي) بيني، درد در صورت، خستگي، فقدان حس بويايي، سردردهاي سينوسي و در حالتهاي شديد عفونتهاي سينوسي و آسم مي‌باشد.

بهترين و مهمترين راه درمان جلوگيري از مواجهه با عوامل آلرژيك وحساسيت‌زا است. در موارد كوتاه مدت اغلب مصرف آنتي هيستامين به طور خوراكي توصيه مي‌شود.

در موارد شديدتر تجويز دارو بر عهده پزشك خواهد بود. همچنين هر نشان جديد يا شديدتر حتما بايد با درمانگر در ميان گذاشته شود