بیماری مزمن التهابی پوست0بادرگیری فولیکولهای سباسه است. این بیماری شایعترین بیماری پوستی و اولین علت مراجعه به کلینیکهای پوست است . در ایالات متحده به تنهایی 17 ملیون نفر مبتلا به ان هستند. آکنه در تمامی نزادها و گروه های سنی0مخصوصا در نوجوانان و بالغین جوان شایع است. در حدود 85درصد افراد بین سنین 12تا 24سالگی0دچار آکنه هستند0به طوری که در40درصد دختران 17ساله و 25درصد دختران 18ساله0دیده می شود . پس از این سنین0درصد شیوع آن کاهش یافته و بیماری به سمت بهبودی پیش می رود.اکنه جزء بیماریهای تهدید کننده حیات به شمار نمی رود0اما می تواند ایجاد مشکلات جدی0نظیر اسکار کند. ریسک فاکتورهای زیر در ایجاد آکنه نقش دارند:

-افزایش سطح هورمونی دردوران نوجوانی -تغییرات هورمونی در طی دوران بارداری -استفاده مداوم یا قطع مصرف قرصهای ضد بارداری -عوامل ارثی و زنتیکی -برخی انواع داروها -پوست چرب و استفاده از مواد ارایشی چرب کننده پوست -افزایش فعالیت غدد سباسه 0همراه با ازدیاد تولید سبوم. -کلونیزاسیون باکتریال

عواملی که سبب تشدید آکنه می شوند0عبارتند از:

- تغییرات سطح هورمونی در دختران جوان و زنان2تا7روز قبل از شروع قاعدگی - رزیم غذایی :نقش رزیم غذایی در تشدید آکنه 0به درستی ثابت نشده است. البته رزیم های کم کالری که در ترشح سبوم نقش ندارند0موقتا از بروز آکنه جلوگیری می کتند و احتمالا مصرف زیاده از حد کربو هیدراتها و تماس با موادآرایشی روغنی که خود تولید کمودن می کنند می توانند سبب تشدید آکنه شوند. - رطوبت بالا و آلودگی هوا -فشار آوردن وکندن جوشها -اصطکاک و مالش شدید پوست 0ناشی از شستشوی مکرر-استرسهای روحی -اشعه ماوراء بنفش این اشعه سبب تشدید کمودوزنیک می شود. شغل: مشاغلی که سبب هیدراسیون لایه شاخی پوست می شوند0نظیر کار کردن با مواد روغنی0نفت0هیدروکربونهای هالوزنه و تماس مواد شیمیایی با پوست و نیز کار کردن در محیطهای گرم و ایجاد تعریق زیاد سبب تشدید آکنه می شوند. - داروها: برخی داروها و عوامل هورمونی می توانند سبب ایجاد آکنه شوند. آندروزنها 0سبب افزایش ترشح سبوم و تشدید آکنه می شوند0در صورتی که استروزن0بر ترشح سبوم اثرات مهاری دارد. پروزسترون در ترشح سبوم در بالغین0اثرات چندان مهمی ایفا نمی کند. عوامل انابولیک0گنادوتروپین ها ACTHو کورتیکو استرو ئیدها نیز 0ایجاد ضایعات آکنه ای می کنند . برخی داروها نظیر آزاتیوپرین0لیتیوم0ویتامینB120کینیدین0ریفامپین0املاح طلا0ایزونیازیدو بسیاری از داروها می توانند در تشدید آکنه موثر باشند.ارتباط بین افزایش مصرف روزانه لبنیات و آکنه در دوران نوجوانی نوجوانی0احتمالا ناشی از مقادیر بالای ید موجود در شیر است.برای جلوگیری از ایجاد عفونت در گاوها آنها را با غذای غنی از ید تغذیه می کنند ودر ابزارهای دوشیدن شیر0محلولهای ضد عفونی کننده حاوی ید به کار می برند. این مساله0سبب افزایش ید در شیر می شود. به همین دلیل بسیاری از پزشکان در بیماران مبتلا به اکنه0توصیه  به کاهش مصرف مواد لبنی می کنند. در طی بررسی هایی مشخص شد که در دوران نوجوانی0که میزان مصرف شیر و مواد لبنی بالاست 0ریسک ابتلا به آکنه که به دلیل عوامل هورمونی و مولکولهای بیولوزیکی موجود در شیر است افزایش می یابد. این افزایش همچنین 0با سطح بالای ید موجود درشیر 0ارتباط زیادی دارد0مصرف ید زیاد همچنین سبب ایجاد یک اختلال پوستی 0تحت عنوان "یدودرما"می شود که تا حدود زیادی مشابه با آکنه است.                                                  (american academy of dermatology.Dec.2005)

طریقه مراقبت از پوست در بیماران مبتلا به آکنه:                                                                       1-ازشستشوی مکرر ومالش پوست و خارج کردن سرخود جوشها بپرهیزید0  2-شستشوی روزی 2-3بار با صابونهای ملایم کافی است0 3-اصلاح صورت بلامانع است ولی نباید چندان شدید باشد که موجب تحریک و قرمزی پوست گردد0 و از مصرف کرمها ولوسیونهای چرب بعد از اصلاح خودداری کنید04-از مصرف مواد ارایشی کلا خودداری کنید0کرمهای ضد افتاب مصرفی نیز باید فاقد چربی باشد5- اگر احساس می کنید با خوردن ماده غذایی خاصی بیماریتان بدتر می شود از خوردن ان اجتناب یا ان را کاهش دهید0 6-اب و هوای گرم وورزش شدید میتواند موجب تشدید اکنه شود0خنک نگه داشتن محیط سکونت و ورزشهای سبک مثل شنا کمک کننده است0 7-از قرار گرفتن در موقعیتهایی که اثر روحی شدید برشما میگذارد خودداری کنیدو ارامش خود را حفظ کنید0 8-به اندازه کافی استراحت کنید و بخوابید09- نورافتاب معمولا باعث بهبود اکنه می شودولی تماس طولانی باعث بدتر شدنان میشود0 10-ازدستکاری جوشها جدا خوداری کنید0  11-شروع اثرات درمانی حداقل 4-6هفته بعد از شروع درمان دیده میشودو دوره درمانی6ماه است0 12-درصورت استفاده از کرمهای لایه بردار(ازمشتقات ویتامین آ)ممکن است در ابتدا ضایعات به ظاهر بدترشودولی بعدا و با ادامه درمان بهتر می شود0 13- کرمها را نباید برروی پلک و گوشه های بینی و دورلب استفاده کرد و انها شب قبل از خواب برروی صورت مالیده وصبح شسته میشوند0 داروها را طبق دستور پزشک و با دوز مناسب مصرف کنید. مصرف دوز بالاتر داروها 0نه تنها اثری در بهبود ندارد بلکه به دلیل تحریک پوست سبب تشدید آکنه می شود.

اثرات روانی-اجتماعی آکنه در زندگی افراد

هیچ بیماریی به اندازه آکنه0ایجاد ترومای روانی 0احساس عدم امنیتو کاهش اعتماد به نفس در بیماران نمی کند. با وجود این امروزه مسائل روانی اجتماعی ناشی از اکنه کمتر مورد توجه پزشکان قرار می گیرند.شکایات زیر به طور شایع در بیماران مبتلا به آکنه دیده می شوند: -انزوای اجتماعی -کاهش اعتماد به نفس -نگرش منفی نسبت به وضع ظاهری -خجالت و شرم زدگی -علائم افسردگی و اضطراب -عصبانیت و عدم تحمل -میزان بالای بیکاری

درمان:

از25 سال پیش تا به امروز درمان آکنه دستخوش تغییرات زیادی شده است امروزه از روش های درمانی مختلفی برای درمان آکنه استفاده می کنند وبسیاری از روش ها 0در دست بررسی هستند 0اهداف درمان آکنه عبارتند از:

1-درمان جوش ها

2- جلوگیری از ایجاد جوش های جدید

3-کمک به حفظ اعتماد به نفس در بیماران و کاهش شرم زدگی بیمار از ابتلا به آکنه.

4-پیشگیری از ایجاد اسکار

در حال حاضر برای درمان آکنه0از درمان های موضعی و سیستمیک به تنهایی و یا به صورت ترکیبی استفاده می شود. اگرچه اثرات درمان موضعی کمتر از درمان سیستمیک است. اما بهترین روش درمان0به شمار می رود.محصولات جدید برای درمان آکنه0شامل رتینوئیدها ی موضعی کمتر تحریک کننده و متناسب با انواع مختلف پوست هستند. ترکیبات این رتینوئیدها 0در طی 25سال گذشته تغییرات زیادی کرده است به طوری که در گذشته 0استفاده از این ترکیبات با عوارض جانبی شایعی 0نظیر قرمزی و پوسته پوسته شدن پوست 0همراه بوده است 0اما امروز با پیشرفت در ساخت ترکیبات جدید تر و تنظیم دوز مناسب آن برای بیماران 0رتینوئیدها به عنوان انتخاب اول در درمان بیماران مبتلا به آکنه ملایم تا متوسط به شمار می روند.

بر اساس مطالعات انجام شده 0مصرف این داروها0سبب بهبود جوش ها 0ضایعات التهابی و قرمز ÷وستی می شود. درمان زودرس با رتینوئیدها0همچنین در کاهش ایجاد اسکار نقش دارد.

استفاده از رتینوئیدهای موضعی 0به طور همزمان با یک ترکیب آنتی میکروبیال موضعی0نظیر بنزوئیل ÷راکساید و یا آنتی بیوتیک خوراکی0نظیر داکسی سیکلین 0دارای اثرات بالقوه زیادی در درمان است.

این روش درمانی 0نیاز به استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیک خوراکی را که در سالهای گذشته 0رایج بوده است 0از بین می برد.امروزه بیشتر روشهای درمانی آکنه 0بر اساس درمان های ترکیبی است که ایجاد بهبودی فوری 0همراه با نتایج بهتر می کنند.یکی دیگر از تغییرات قابل توجه در درمان آکنه 0به ویژه در طی سالهای گذشته 0شامل پذیرش داروهای ضد بارداری خوراکی 0به عنوان داروهای مناسب در درمان آکنه در زنان 0به شمار می رود. از سایر داروهای هورمونی موثر در درمان آکنه 0می توان به انتی آندروژن ها 0نظیرcyproterone AcetateوEthinyl Estradiol  اشاره کرد.

استفاده از کورتیکو استروئیدها در اکنه 0به طور معمول رایج نبوده و این داروها را فقط می توان 0در موارد غیر قابل کنترل آکنه با داروهای معمولی به کار برد.

Isotretionin با نام تجارتی آکوتان 0موثرترین داروی در دسترس 0در درمان آکنه التهابی به شمار رفته و تنها دارویی است که تمامی عوامل اصلی در بیماری زایی آکنه را تحت تاثیر قرار می دهد.

درمان های جدیدتر0عبارتند از :نور درمانی و لیزر درمانی 0که امروزه به طور گسترده ای در درمان آکنه به کار می روند.

باید توجه شود که از این روش ها 0زمانی می توان استفاده کرد0که درمان های رایج آکنه با شکست مواجه شده اند.

امروزه از روش های non-ablative laser0به طور موفق در درمان آکنه و اسکار ناشی از آن استفاده می شود.یکی از مزایای استفاده از این روش 0نسبت به ablative laser0آن است که می تواند آسیب های قابل ملاحظه در قسمت ها و لایه های خارجی پوست را نیز ترمیم کند. این نوع لیزر 0بر روی غدد سباسه هیپراکتیو که مسئول ایجاد آکنه هستند0اعمال اثر می کند.با استفاده از این روش 0یک طول موج نور ساطع شده و به طور وسیعی توسط آب موجود در پوست و در اطراف غدد سباسه 0جذب می شود. به این ترتیب0از طریق ایجاد یک اسیب حرارتی جزئی در زیر سطوح پوستی 0آکنه درمان خواهد شد.

هر جلسه درمان به کمک روش non-ablative laser 0بین 5تا 20دقیقه طول می کشد و جلسات 0به فاصله یک ماه از هم برگزار می شوند.برای کاهش درد و ناراحتی بیمار0قبل از شروع درمان از یک بی حس کننده موضعی و پس از درمان 0از یخ بر سطح پوست استفاده می شود.در طی 2تا3جلسه پس از درمان 0کاهش قابل توجهی در ضایعات آکنه دیده شده است و غالبا درمان تا مدت 6ماه ادامه می یابد.عوارض جانبی این روش 0محدود وشامل قرمزی و تورم پوست هستند. این روش همچنین برای درمان اسکارهای ناشی از آکنه 0به طور وسعی مورد استفاده قرار می گیرد.با استفاده از non-ablative laserافزایش رشد کلاژن در زیر سطوح اسکار آکنه صورت می گیرد.

این روش برای اولین بار 0در اکتبر 2002 توسطFDA0برای درمان آکنه 0مورد تایید قرار گرفت . پیش بینی می شود که این روش0به زودی به روش ارجح در درمان آکنه تبدیل و جایگزین داروهای موضعی و سیستمیک شود.

در درمان بیماران مبتلا به آکنه0باید با احتیاط زیادی عمل نمود.درمان های خودسرانه و نا به جا 0اغلب سبب تشدید آکنه و ایجاد اسکارهای شدید (در معرض دید )می کند و معمولا با عوارض شدید روانی همراه هستند.

آکنه در بشتر موارد0با کمک درمان مناسب بهبود می یابد .

مزایای استفاده از لیزر non-ablativeنسبت به سایر روش های درمان آکنه 0در جدول زیر خلاصه شده است

اثر سریع          عدم نیاز به درمان سیستمیک    مورد هدف قرار دادن غدد سباسه   عوارض جانبی حداقل عدم خشکی پوست  

*                             *                                               *                                 *                    *               لیزر

                              -                                                *                                 -                    *               آکوتان

                              -                                                -                                 -                    -               هورمون تراپی

                              -                                                -                                 -                    -               آنتی بیوتیک

                              *                                                -                                 -                    -               رتینوئیدها

                              *                                                -                                 *                    -               بنزیل پراکساید